Ντε Κούνινγκ, Βίλεμ

(Willem de Kooning, Ρότερνταμ 1904 – 1997). Αμερικανός ζωγράφος ολλανδικής καταγωγής. Σε ηλικία δώδεκα ετών άρχισε τη μαθητεία του στο Ρότερνταμ σε μια εταιρεία ζωγράφων και διακοσμητών. Σπούδασε ταυτόχρονα στην Ακαδημία Καλών Τεχνών των Βρυξελλών και σε μια σχολή σχεδίου στην Αμβέρσα. Το 1926 μετανάστευσε στην Αμερική, όπου εργάστηκε ως διακοσμητής και σχεδιαστής βιβλίων. Η οικονομική κρίση του 1930 τον ανάγκασε να δεχτεί διοικητικές θέσεις στα πλαίσια του προγράμματος των Δημόσιων καλλιτεχνικών έργων που απασχόλησε όλους σχεδόν τους Αμερικανούς καλλιτέχνες έως το 1940. Παράλληλα συνέχιζε τις αναζητήσεις του προς διάφορες κατευθύνσεις: προς μια καθαρά αμερικανική μεταφυσική τέχνη (1929 – 1934), προς τη ζωγραφική του Μαρσέλ Ντισάν, του Χουάν Μιρό, του Φερνάν Λεζέ, του αρμενικής καταγωγής ζωγράφου Άρσιλ Γκόρκι, και προς τις εξπρεσιονιστικές εκφράσεις, με τη μελέτη έργων από τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο έως τον Σουτίν (1939-44). Από το 1943 η ζωγραφική του Ν. απέκτησε καθαρά προσωπικό χαρακτήρα. Το χαραγμένο, σκληρό σχέδιο επικράτησε και εισχώρησε στα ρόδινα, πράσινα, κίτρινα και κόκκινα χρώματα, που εκφράζουν με βιαιότητα την ανησυχία και την απελπισία. Έτσι ο Ν. έγινε, μαζί με τον Άρσιλ Γκόρκι, τον Τζάκσον Πόλοκ, τον Φραντς Κλάινε και άλλους, ένας πρωτοπόρος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού, της κίνησης δηλαδή που πήγασε από την αντίδραση στις καθιερωμένες μορφές. Η πρώτη ατομική έκθεση του Ν. έγινε το 1947 στην Ίγκαν Γκάλερι της Νέας Υόρκης. Ακολούθησαν πολλές επιτυχείς εκθέσεις, ενώ το 1953 η σειρά των «Γυναικών», που παρουσιάστηκε στο Σίντνεϊ Τζάνις Γκάλερι, είχε μεγάλη απήχηση. Το 1956 ο Ν.Κ. αντιπροσώπευσε με τα έργα του τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Μπιενάλε της Βενετίας. Το 1951 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, ο Ν. καθόρισε με ακρίβεια τον κόσμο του και τον χώρο του: «Η ζωγραφική ποτέ δε μου δίνει ανάπαυση και αγνότητα. Είναι σαν να συμμετέχω πάντοτε στο μελόδραμα της χυδαιότητας... Αν απλώσω τα χέρια μου και αναζητήσω τα δάχτυλά μου, έχω ήδη χαράξει τον χώρο που χρειάζεται ένας ζωγράφος». Βίλεμ Ντε Κούνινγκ: «Γυναίκα I» ελαιογραφία (1952). Ο χαρακτηριστικός αυτός πίνακας βρίσκεται στην Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης της Ν. Υόρκης.